Prezida wa Zambia Hichilema yashyikirijwe "ikigega kirimo ubusa"

Umukuru w'igihugu mushyashya wa Zambia yabwiye BBC ko yashyikirijwe ikigega kiri ''gusa'', mu gihe hari amafaranga '' ateye ubwoba'' yibwe.

 

Prezida Hakainde Hichilema yavuze ati: "Abantu baracyagerageza kwimura amafaranga ku munota wa nyuma, amafaranga badafitiye uruhushya, amafaranga atari ayabo".

 

Hichilema yatsinze uwari ku butegetsi Edgar Lungu mu matora y'umukuru w'igihugu mu kwezi gushize.

 

Uyu mukuru w'igihugu nta muntu yatunze urutoki. Lungu yari amaze kuvuga ko nta cyaha yishinja.

 

Lungu yategetse iki gihugu gikize ku mabuye y'agaciro azwi nka cuivre kuva mu 2015. akaba yarashimiwe cyane kuba yashyikirije neza ubutegetsi Hichilema , watsinze amatora inyuma yo kugerageza ananirwa incuro 5.

 

'Ntihahishuwe' uko ideni ryose ringana

 

Mu kiganiro na BBC, umukuru w'igihugu mushyashya yavuze ko ''ikigega ari nk'uko kigaragara".

 

Yongeyeho  ati : "Icyuho ni kinini kurusha uko abantu babitekereza", kandi reta yari ihari ntiyahishyuye uko ideni ryose ringana.

 

Hichilema yavuze ati: "Hari byinshi byononekaye, nta kundi".

 

Avuga ko reta ye izagira "ukwihangana kungana n'ubusa" ku bijanye na ruswa kandi ko azagera vuba ku muzi w'icyo yita ubujura bwo kwimurira amafaranga ahandi.

 

Yavuze ati: " Sinshaka kwiheba, ariko ibyo twinjiyemo biteye akoba".

 

"Uba wibaza ko nta muntu watinyuka gukora ibintu nk'ibyo ariko birakorwa. Abantu barabikoze. N'ubu baracyagerageza kubikora."

 

Prezida Hichilema yanavuze kandi ko hari "abantu benshi badakora, ariko bari ku rutonde rw'abahembwa" na reta.

 

Abashyigikiye prezida Hichilema biteze ko ahindura ibintu cyane

 

Hichilema yagennye umuhanga mu butunzi akaba yanahoze ari umujenama w'ikigega mpuzamakungu FMI/IMF Situmbeko Musokotwane kuyobora Minisiteri y'ikigega.

 

Raporo ziamaze gusohoka zerekana ko Zambia ifitiye abayiguriza bo hanze amafaranga abarirwa muri miriyari 12 z'ama dorari (ni miriyari zisaga ibihumbi 24 mu mafaranga y'U Rwanda).

 

Hafi 30% y'amafaranga igihugu kinjiza ajya mu kuriha inyungu zo ku madeni , nk'uko bigereranywa n'ikigo S&P Global.